آدرس ایمیل:

khajehpour@scu.ac.ir

مرتبة علمی:

دانشیار

نام و نام خانوادگی استاد:

لطف اله خواجه پور

نیمسال تحصیلی: اول

گروه: زیست شناسی

دانشکده: علوم

تعداد واحد: 2

نام درس: فیزیولوژی حواس

 دورة تحصیلی: کارشناسی ارشد

جایگاه درس در برنامة درسی دوره: احتیاری

هدف کلی:

مطالعه وشناخت حواس پنج گانه، ساختار وعملکرد هریک از حواس ونحوه پردازش اطلاعات درسیستم عصبی مرکزی ومکانیسم های مربوطه

اهداف یادگیری:

دانشجویان با گذراندن این درس با ساختار، عملکرد ومکانیسم های سیستم های حسی بویژه حواس ویژه(بینایی، شنوایی، تعادل، چشایی وبویایی) ونقش آنها در سازش موجود زنده با محیط آشنا می شوند ومباحث مرتبط را فرا می گیرند.

رفتار ورودی:

دانشجویان برای شروع این درس وگذراندن آن باید اطلاعات کافی درزمینه فیزیک نور وصوت، فیزیولوژی غشای سلول، فیزیولوژی سیستم عصبی مرکزی ومحیطی داشته باشند.

مواد و امکانات آموزشی:

1-گچ وتخته سیاه  2- ماژیک وتخته سفید  3- ویدیو پروزکتور  4- دسترسی به اینترنت

روش تدریس:

سخنرانی با استفاده ازتخته سفید و نمایش تصاویر(پاورپوینت)، پرسش وپاسخ

وظایف دانشجو:

حضوربه موقع درکلاس درس، مشارکت درپرسش وپاسخ ، داشتن آمادگی های لازم برای امتحانات کتبی، تهیه وارائه سمینار درسی

شیوه آزمون و ارزیابی:

1-ارزشیابی مستمر درهرجلسه به صورت شفاهی(پرسش وپاسخ)

2-آزمون های کتبی بصورت کوئیز، میان ترم وپایان ترم

3-ارائه سمینارمرتبط با سرفصل های درس توسط دانشجو

منابع درس:

1-گایتون-هال، فیزیولوژی پزشکی، ترجمه حوری سپهری وهمکاران، 1394، انتشارات اندیشه جاودان

2-ویلیام گانونگ، کلیات فیزیولوژی پزشکی، ترجمه فرخ شادان وهمکاران، 1390

هفتة یکم

(23/6/98 تا 29/6/98)

الف-محتوای آموزشی(رئوس مطالب):

 کلییات فیزیولوژی حواس، انواع حواس و محرک ها وسازش آن ها ، مراحل دریافت حس،  روش های بررسی سیستم های حسی، پتانسیل گیرنده ، تفاوت احساس وادراک.

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-انواع گیرنده هارا براساس محل وعمل و همچنین سازش گیرنده هارا نسبت به محرکهاتوضیح دهد.

2-انواح حواس، مراحل دریافت حس وتفاوت ادراک واحساس را بیان کند.

3-روش های تحقیق ومطالعه درزمینه حواس رابداند.

4-پتانسیل درجه بندی شده ، پتانسیل مولد وگیرنده راتوضیح دهد.

5-ویژگی های گیرنده های حسی به عنوان مبدلان انرژی راتشریح نماید.

6-مراحل بین ورود محرک وخروج حسی رابداند.

هفتة دوم

(30/6/98 تا 5/7/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب):

 چگونگی پردازش اطلاعات حسی، انواع تارهای عصبی حسی، چگونگی انتقال وپردازش پیام های حسی درمدارهای نورونی، خستگی سیناپسی.

 ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-جمع بندی اطلاعات حسی توسط سیستم عصبی مرکزی رابداند.

2-نقش سیناپس هادرپردازش پیام های حسی وخستگی سیناپسی راتشریح نماید.

3-تارهای عصبی حسی راطبقه بندی نمایدوانواع آن هارا نام ببرد.

4-چمع زمانی وجمع فضایی را درانتقال پیام های حسی توضیح دهد.

5-چکونگی انتقال وپردازش سیگنال های حسی راتفسیر نماید..

6-همگرایی وواگرایی را درمجموعه های نورونی بداند.

هفتة سوم

(6/7/98 تا 12/7/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب):

بررسی حس لامسه،از لحاظ گیرنده ها ومکانیسم آنها. انتقال حس های پیکری ومسیر های آنها ومناطق حسی سیستم عصبی مرکزی مرتبط با ای حواس

.

 ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-طبقه بندی حواس پیکری را بداند.

2-گیرنده های لمس وچگونگی تحریک وایجادپیام وانتقال آن راتشریح نماید.

3-چگونگی ادراک ارتعاش را بداند.

4-حس خارش وقلقلک راتوضیح دهد.

5-مسیرهای حسی پیکری راتشریح نماید.

6-قشرحسی پیکری ونواحی آنرا توضیح دهد.

7-چگونگی تفسیر شدت محرک های حسی واصل وبر-فخنر راتوضیح دهد.

هفتة چهارم

(13/7/98 تا 19/7/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب):حس دردک گیرنده ها ومحرک ها، راه ها ومراکزعصبی درد، دردرجوعی وفانتوم، سازش ناپذیری درد، سیستم های کنترل درد، حس حرارت(گیرنده ها ومسیر های آن). حس های وضعی(گیرنده های آن،  دوک عضلانی، گلژی)، ارتباط مخجه وپیام های وضعی، ارتباط حس های لامسه ووضعی

.

 ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-انواع دردوکیفیت آنهارا دسته بندی نماید.

2-گیرنده های درد ومحرک های آنهارا تفسیرنماید.

3-مسیر های انتقال درددرسیسم عصبی مرکزی را بداند.

4-دستگاه ضد درد وکنترل کننده آن را توضیح دهد.

5-دردارجاعی ودردفانتو وعلل آنها را تشریح نماید.

6-محرکها وگیرنده ها ومسیر های حس حرارت رابداند

7-گیرنده ها وچگونگی حس وضعیت را تشریح نماید.

هفتة پنجم

(20/76/98 تا 26/7/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب):اصول فیزیکی نورواوپتیک، ساختار چشم، حدقه وضمایم آن، لایه های کره چشم، بخش های شفاف چشم( قرنیه، عدسی، زجاجیه)، رفلکس های تطابق ومردمک، خطاهای انکساری چشم.

.

 ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-انواع عدسی ها را بداند.

2-قدرت اکساری عدسی هاوبخش های شفاف چشم را بداند.

3-عضلات خارجی چشم وعملکردآنها رابداند.

4-ضمایم کره چشم وعملکردآنها را دربینایی بداند.

5-ساختار بافتی ، اجزا ولایه های کره چشم را تشریح نماید.

6-عیب های انکساری چش را طبق بندی نماید.

7-رفلکس تطابق ومردمک راتوضیح دهد.

8-زلالیه وگلوکوم را توضیح دهد.

9-عملکرد عدسی چشم وآب مروارید را شرح دهد.

هفتة ششم

(27/7/98 تا 3/8/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب):ساختاربافتی شبکیه ، گیرنده های نوری ومکانیسم عمل آنها، چرخه رودوپسین وفتوپسین، پتانسیل گیرنده ودید رنگی واختلالات آن.

.

 ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-لایه های سلولی شبکیه چشم را تشریح نماید.

2-ساختارگیرنده های استوانه را بداند.

3-واکنش فتوشیمیایی درگیرنده های استوانه(سیکل رودوپسین-رتینال) راتریح نماید.

4-مکانیسم عمل گیرنده های استوانه را شرح دهد.

5-تطابق به نور وتاریکی را بداند.

6-دید رنگی وعملرد گیرنده های مخروطی را تشریح نماید.

7-تئوری سه رنگی شرح دهد.

8-چگونگی ادراک نورسفید را بداند.

هفتة هفتم

(4/8/98 تا 10/6/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب): عملکرد عصبی شبکیه،انواع سلول های شبکیه ونقش آنها درپردازش پیام های بینایی،  انتقال پیام در لایه های سلولی شبکیه.

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-سلول های عصبی شبکیه راتشریح نماید.

2-چگونگی انتقال پیام عصبی درسلول های گیرنده را بداند.

3-انواع سلول های دوقطبی رانام ببرد وعمل آنهارا بیان نماید.

4-سلول های آماکرین وافقی وعملکرد آنهارا تشریح نماید.

5-مسیر های مخروطی واستوانه ای را ازهم تشخیص دهد.

6-انواع سلول های عقده ای رابشناسد وعمل آنها درایجادپیام بینایی رابیان نماید.

7-نقش مهارجانبی درپردازش پیام بینایی را بداند.

8-انواع انتقال دهنده های عصبی سلول های عصبی شبکیه وعمل آنهارا تشریح نماید.

هفتة هشتم

(11/8/98 تا 17/8/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب): عصب بینایی، کیاسمای بینایی، مسیر های بینایی، مسیرهای جانبی به نواحی زیر قشری ونقش آنها، هسته های زانویی جانبی تالاموس، تشعشع بینایی، قشر بینایی

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-مسیر اصلی پیام های بینایی از شبکیه به قشر بینایی رابداند.

2-مسیر های جانبی به نواحی زیر قشری وعمل آنها را بیان نماید.

3-عمل هسته های زانویی جانبی را در پردازش پیام های بینایی تشریح نماید.

4-قشر بینایی اولیه وثانویه را تشریح نماید.

5- قشر بینایی ازلحاظ سلولی طبقه بندی نماید.

6-ستونهای عمودی ورنگی درقشر بینایی وعملکرد آنهارابداند.

7-چگونگی آنالیز پیام های بینایی درقشر بینایی راتشریح نماید.

هفتة نهم

(18/8/98 تا 24/8/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب): فیزیک صوت، محدوده شنوایی، ساختار سیستم شنوایی، گوش میانی وعمل آن درشنوایی

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-مفاهیم امواج صوتی، طول موج صوت، شدت وتوان صوت، فشار وطنین صوت را بداند.

2-مقیاس شدت صوت(دسی بل) ومیزان آن درشرایط مختلف را بداند.

3-آستانه شنوایی برای فرکانس های مختلف صوتی را تشریح نماید.

4-گوش خارجی را از لحاظ ساختار وعمل تشریح نماید.

5-نقش پرده صاخ وسیستم استخوانی گوش میانی درانتقال صوت رابیان نماید.

6-نقش گوش میانی درتقویت وانتقال پیام های شنوایی را تشریح نماید.

هفتة دهم

(25/8/98 تا 1/9/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب): ساختارگوش داخلی، مایعات گوش داخلی، اندام های کورتی، سلول های مژکدار شنوایی.

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-لابیرنت غشایی واستخوانی راتریح نماید.

2-ساختار وعمل حلزون گوش داخلی رابیان نماید.

3-آندولنف وپری لنف راازلحاظ ترکیب وعمل باهم مقایسه نماید.

4-ساختار وعمل اندام کورتی را بداند.

5-ساختارغشای پایه ونقش آن درمتمایز نمودن فرکانس های مختلف راتشریح نماید.

6-چگونگی تحریک سلول های گیرنده شنوایی وپتانسیل گیرنده راتشریح نماید.

7-چگونگی تعیین شدت صوت را توسط سیستم شنوایی را بداند.

هفتة یازدهم

(2/9/98 تا 8/9/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب):مسیر های شنوایی، مناطق زیرقشری دخیل در شنوایی، قشر شنوایی وعمل آن در پردازش پیام های شنوایی.

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-عصب شوایی ومسیر شنوایی از حلزون گوش داخلی تا قشر مغز را تشریح نماید.

2-نقش هسته های زیتونی فوقانی درتشخیص جهت صوت رابیان نماید.

3-راه های  جانبی از مسیر شنوایی به نواحی زیرقشری وعمل آنها را بداند.

4-فرکانس پیام های شنوایی رادرمسیر شنوایی تشریح نماید.

5-قشراولیه وثانویه شنوایی را از لحاظ ساختار وعمل تشریح نماید

6-نقش سیگنال های قشر گریز را درشنوایی بداند.

هفتة دوازدهم

(9/9/98 تا 15/9/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب): حس های شیمیایی،ساختاراندام حس چشایی، گیرنده های چشایی، احساس های چشایی، مسیر هاومراکز عصبی چشایی.

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-انواع حس های شیمیایی را بداند.

2-انواع گیرنده های چشایی راطبقه بندی نماید.

3-احساس های اصلی چشایی رانام ببرد ونقش گیرنده ها وچگونگی ایجاد آنهارا بداند.

4-انواع جوانه های چشایی راازلحاظ ساختار وعمل تریح نماید.

5-مکانیسم تحریک گیرنده های چشایی را تشریح نماید.

6-مسیرپیام های چشایی راتشریح نماید.

7-قشر چشایی راازلحاظ ساختار وعمل تشریح نماید.

هفتة سیزدهم

(16/9/98 تا 22/9/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب):حس بویایی، ساختار مخاط بویایی، محرک ها وگیرنده های بویایی، مسیرهای بویایی، پیاز بویایی، مراکز قشر بویایی، فرومون ها

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-نقش فرومون ها در رفتار جانوران را بداند.

2-ساختارمخاط بوایی را تشریح نماید.

3-احساس های بویایی راطبقه بندی نماید.

4-مکانیس تحریک سلول های گیرنده بویایی وپتانسیل گیرنده راتشریح نماید.

5-ساختار وعمل پیاز بویایی درانتقال پیام های بویایی راتشریح نماید.

6-نواحی قشری مرتبط با سیستم بویایی را ازلحاظ ساختار وعمل تشریح نماید.

7-

هفتة چهاردهم

(23/9/98 تا 29/9/98)

الف- محتوای آموزشی(رئوس مطالب): حس های دهلیزی، ساختار دهلیزها ومجاری نیمدایره، عمل بخش دهلیزی در ایجاد تعادل

ب-اهداف رفتاری: پس از پایان جلسه درس وبامطالعه منابع درسی دانشجو بایر:

1-ساختار دهلیزها ومجاری نیمدایره گوش داخلی راتشریح نماید.

2-ماکولا را ازلحاظ ساختا وعمل تشریح نماید.

3-کوپولا راازلحاظ ساختار وعمل تشریح نماید.

4-عمل اوتریکول وساکول درحفظ تعادل را تشریح نماید.

5-مسیرهای انتقال پیام درحس دهلیزی را بداند.

6-مراکز عصبی مربوط بهحس تعادل رابداند.

7-عمل مجاری نیمدایره درتعادل راتشریح نماید.